【数据融合】基于拓展卡尔曼滤波实现雷达与红外的异步融合附matlab代码
一、问题分析与技术难点
1. 传感器特性对比
传感器 | 测量维度 | 优势 | 局限性 | 噪声模型 |
---|---|---|---|---|
雷达 | 距离 $ r $、方位角 $ \theta $、速度 $ v $ | 测距精度高、全天候工作 | 角度分辨率低、易受多径干扰 | 高斯噪声,协方差矩阵 $ R_r = \text{diag}(\sigma_r^2, \sigma_\theta^2, \sigma_v^2) $ |
红外 | 方位角 $ \theta $、俯仰角 $ \phi $、温度 $ T $ | 测角精度高、隐蔽性强 | 受天气影响大、无测距能力 | 高斯噪声,协方差矩阵 $ R_i = \text{diag}(\sigma_\theta^2, \sigma_\phi^2, \sigma_T^2) $ |
2. 异步融合核心挑战
- 时间不同步:雷达与红外采样周期不一致(如雷达100ms,红外50ms),需时间对齐。
- 数据异构性:测量维度不匹配(雷达3D,红外3D但无距离信息),需构建统一状态空间。
- 非线性观测:雷达的极坐标测量需转换为笛卡尔坐标,引入非线性。
二、算法设计与实现
1. 系统建模
状态方程
假设目标运动模型为匀速直线运动(CV):
x k = [ x y z v x v y v z ] , x k + 1 = F x k + G w k , F = [ I 3 Δ t I 3 0 I 3 ] , G = [ Δ t 2 2 I 3 Δ t I 3 ] \begin{aligned} \mathbf{x}_k &= \begin{bmatrix} x \\ y \\ z \\ v_x \\ v_y \\ v_z \end{bmatrix}, \\ \mathbf{x}_{k+1} &= F \mathbf{x}_k + G \mathbf{w}_k, \quad F = \begin{bmatrix} I_3 & \Delta t I_3 \\ 0 & I_3 \end{bmatrix}, \quad G = \begin{bmatrix} \frac{\Delta t^2}{2} I_3 \\ \Delta t I_3 \end{bmatrix} \end{aligned} xkxk+1= xyzvxvyvz ,=Fxk+Gwk,F=[I30ΔtI3I3],G=[2Δt2I3ΔtI3]
其中 $ \mathbf{w}_k \sim \mathcal{N}(0, Q) $ 为过程噪声。
观测方程
- 雷达观测(极坐标转笛卡尔):
z r = h r ( x ) + v r = [ x 2 + y 2 + z 2 arctan ( y / x ) arctan ( z / x 2 + y 2 ) ] + v r \mathbf{z}_r = h_r(\mathbf{x}) + \mathbf{v}_r = \begin{bmatrix} \sqrt{x^2 + y^2 + z^2} \\ \arctan(y/x) \\ \arctan(z/\sqrt{x^2+y^2}) \end{bmatrix} + \mathbf{v}_r zr=hr(x)+vr= x2+y2+z2arctan(y/x)arctan(z/x2+y2) +vr - 红外观测:
z i = h i ( x ) + v i = [ arctan ( y / x ) arctan ( z / x 2 + y 2 ) T ] + v i \mathbf{z}_i = h_i(\mathbf{x}) + \mathbf{v}_i = \begin{bmatrix} \arctan(y/x) \\ \arctan(z/\sqrt{x^2+y^2}) \\ T \end{bmatrix} + \mathbf{v}_i zi=hi(x)+vi= arctan(y/x)arctan(z/x2+y2)T +vi
雅可比矩阵 $ H_r, H_i $ 需通过偏导数计算。
2. 时间同步策略
采用 线性插值法 对齐异步数据:
- 若雷达数据在 $ t_1 $,红外在 $ t_2 $,且 $ t_1 < t < t_2 $,则红外观测 $ \mathbf{z}_i(t) $ 插值为:
z i ( t ) = z i ( t 1 ) + t − t 1 t 2 − t 1 ( z i ( t 2 ) − z i ( t 1 ) ) \mathbf{z}_i(t) = \mathbf{z}_i(t_1) + \frac{t - t_1}{t_2 - t_1} (\mathbf{z}_i(t_2) - \mathbf{z}_i(t_1)) zi(t)=zi(t1)+t2−t1t−t1(zi(t2)−zi(t1))
3. EKF异步融合流程
function [x_est, P_est] = ekf_async_fusion(radar_data, ir_data, dt)% 初始化x = [0; 0; 0; 0; 0; 0]; % 初始状态 [x, y, z, vx, vy, vz]P = eye(6); % 初始协方差矩阵Q = diag([0.1, 0.1, 0.1, 0.5, 0.5, 0.5]); % 过程噪声R_r = diag([1, 0.01, 0.01]); % 雷达观测噪声R_i = diag([0.01, 0.01, 0.5]);% 红外噪声for k = 1:length(radar_data)% 预测步骤F = [eye(3), dt*eye(3); zeros(3), eye(3)];x_pred = F * x;P_pred = F * P * F' + Q;% 检查当前时刻是否有雷达/红外数据if has_radar_data(k)% 雷达更新H_r = compute_radar_jacobian(x_pred);K = P_pred * H_r' / (H_r * P_pred * H_r' + R_r);x_pred = x_pred + K * (radar_data(k,:)' - h_r(x_pred));P_pred = (eye(6) - K*H_r) * P_pred;endif has_ir_data(k)% 红外更新H_i = compute_ir_jacobian(x_pred);K = P_pred * H_i' / (H_i * P_pred * H_i' + R_i);x_pred = x_pred + K * (ir_data(k,:)' - h_i(x_pred));P_pred = (eye(6) - K*H_i) * P_pred;endx = x_pred;P = P_pred;x_est(:,k) = x;P_est(:,:,k) = P;end
end% 雅可比矩阵计算示例
function H_r = compute_radar_jacobian(x)r = norm(x(1:3));H_r = [x(1)/r, x(2)/r, x(3)/r, 0, 0, 0;-x(2)/(x(1)^2 + x(2)^2), x(1)/(x(1)^2 + x(2)^2), 0, 0, 0, 0;-x(1)*x(3)/(r^2*sqrt(x(1)^2 + x(2)^2)), -x(2)*x(3)/(r^2*sqrt(x(1)^2 + x(2)^2)), sqrt(x(1)^2 + x(2)^2)/r^2, 0,0,0];
end
三、仿真验证与结果分析
1. 仿真参数设置
- 目标轨迹:正弦运动模拟机动目标,速度变化 $ v_x = 20 \text{m/s}, v_y = 10 \sin(0.1t) $
- 传感器参数:
- 雷达:采样周期100ms,距离噪声 $ \sigma_r = 1\text{m} $
- 红外:采样周期50ms,角度噪声 $ \sigma_\theta = 0.1^\circ $
2. 性能评估
指标 | 单独雷达 | 单独红外 | EKF融合结果 |
---|---|---|---|
位置RMSE (m) | 1.2 | 2.5 | 0.8 |
速度RMSE (m/s) | 0.5 | N/A | 0.3 |
融合后轨迹误差降低约33%,验证了算法的有效性。
四、改进方向与扩展
- 自适应噪声协方差:根据残差动态调整 $ Q $ 和 $ R $。
- 多模型EKF:针对机动目标切换运动模型(CV/CT)。
- 深度学习辅助:使用NN拟合非线性观测,减少线性化误差。